Tình huống: Chào Luật sư, tôi có câu hỏi cần được tư vấn như sau: Bố tôi là chủ một doanh nghiệp tư nhân trên địa bàn tỉnh A. Đầu năm 2023, bố tôi đột ngột qua đời, không để lại di chúc. Bố tôi có hai người con, mẹ tôi còn sống. Ông bà nội ngoại tôi đều đã mất. Vậy cho tôi hỏi, sau khi bố tôi mất, doanh nghiệp tư nhân này có được chia thừa kế không và ai sẽ trở thành chủ doanh nghiệp này? Thủ tục thay đổi chủ doanh nghiệp được thực hiện như thế nào? Mong được Luật sư giải đáp.
Trả lời: Cảm ơn Quý khách đã gửi câu hỏi đến Luật Phúc Cầu, chúng tôi xin được tư vấn như sau:
Cơ sở pháp lý:
- Bộ luật Dân sự năm 2015;
- Luật Doanh nghiệp năm 2020;
- Nghị định số 01/2021/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp.
1. Doanh nghiệp tư nhân là gì?
Theo Điều 188 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định về doanh nghiệp tư nhân như sau:
– Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp.
– Doanh nghiệp tư nhân không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào.
– Mỗi cá nhân chỉ được quyền thành lập một doanh nghiệp tư nhân. Chủ doanh nghiệp tư nhân không được đồng thời là chủ hộ kinh doanh, thành viên hợp danh của công ty hợp danh.
– Doanh nghiệp tư nhân không được quyền góp vốn thành lập hoặc mua cổ phần, phần vốn góp trong công ty hợp danh, công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần.
2. Có được thừa kế doanh nghiệp tư nhân không?
Việc thừa kế doanh nghiệp tư nhân khi chủ doanh nghiệp tư nhân chết được quy định tại Khoản 2 và Khoản 3 Điều 193 Luật Doanh nghiệp 2020 như sau:
“2. Trường hợp chủ doanh nghiệp tư nhân chết thì người thừa kế hoặc một trong những người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật là chủ doanh nghiệp tư nhân theo thỏa thuận giữa những người thừa kế. Trường hợp những người thừa kế không thỏa thuận được thì đăng ký chuyển đổi thành công ty hoặc giải thể doanh nghiệp tư nhân đó.
3. Trường hợp chủ doanh nghiệp tư nhân chết mà không có người thừa kế, người thừa kế từ chối nhận thừa kế hoặc bị truất quyền thừa kế thì tài sản của chủ doanh nghiệp tư nhân được xử lý theo quy định của pháp luật về dân sự.”
Như vậy, đối với trường hợp của bạn, do bố bạn mất không để lại di chúc nên tài sản (doanh nghiệp tư nhân) sẽ được chia theo quy định của pháp luật.
Căn cứ tại Khoản 1, Điều 65 Bộ luật Dân sự năm 2015 những người thừa kế theo pháp luật của bố bạn gồm vợ (mẹ bạn) và hai con.
Như vậy, bạn, mẹ và anh/chị/em của bạn có thể thỏa thuận với nhau để giao lại cho một người làm chủ doanh nghiệp tư nhân. Sau đó, người được lựa chọn phải thực hiện thủ tục thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân. Ngược lại, nếu không thoả thuận được thì sẽ phải tiến hành thủ tục đăng ký chuyển đổi doanh nghiệp tư nhân thành công ty hoặc giải thể doanh nghiệp tư nhân đó.
—Xem thêm: Thủ tục giải thể doanh nghiệp —-
3. Thủ tục thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân khi chủ doanh nghiệp chết
Thủ tục thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân khi chủ doanh nghiệp chết theo Điều 54 Nghị định 01/2021/NĐ-CP như sau:
Bước 1: Nộp hồ sơ
Người thừa kế phải nộp hồ sơ đăng ký thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân đến Phòng Đăng ký kinh doanh nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính.
Hồ sơ bao gồm các giấy tờ sau đây:
- Thông báo thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp có chữ ký của người thừa kế đối với trường hợp chủ doanh nghiệp tư nhân chết;
- Bản sao giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với người thừa kế;
- Bản sao văn bản xác nhận quyền thừa kế hợp pháp của người thừa kế trong trường hợp thừa kế.
Bước 2: Tiếp nhận và giải quyết
– Sau khi tiếp nhận hồ sơ đăng ký doanh nghiệp, Phòng Đăng ký kinh doanh trao Giấy biên nhận, kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ và cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp cho doanh nghiệp.
Trường hợp trong bài viết có điều gì gây nhầm lẫn, chưa rõ ràng hoặc thông tin nêu trong bài viết khiến quý khách chưa hiểu hết vấn đề, rất mong nhận được phản ánh của quý khách tới địa chỉ luatsu@luatphuccau.com hoặc tổng đài tư vấn trực tuyến 0236.777.3979 Chúng tôi sẵn sàng giải đáp.
Trân trọng./
