Tình huống: Chào luật sư, tôi có câu hỏi cần được luật sư tư vấn như sau: Tôi đang muốn ly hôn với chồng bởi cuộc sống hôn nhân không hạnh phúc, xảy ra tranh cãi thường xuyên với gia đình chồng khiến cho tôi rất mệt mỏi. Tuy nhiên, tôi lại đang mang thai. Vì vậy, tôi không biết liệu mình có được ly hôn khi đang mang thai hay không? Nếu ly hôn thì tôi có được nuôi con không? Mong luật sư giải đáp thắc mắc này giúp tôi. Xin cảm ơn!
Trả lời: Xin cảm ơn câu hỏi của bạn đã gửi đến Luật Phúc Cầu, chúng tôi xin phép được tư vấn như sau:
Cơ sở pháp lý:
- Luật hôn nhân và gia đình năm 2014;
Thứ nhất, về vấn đề ly hôn khi đang mang thai:
Theo Điều 51 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định:
“1. Vợ, chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn.
2. Cha, mẹ, người thân thích khác có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn khi một bên vợ, chồng do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng, vợ của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ.
3. Chồng không có quyền yêu cầu ly hôn trong trường hợp vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi.”
Với quy định trên, có thể thấy rằng, Pháp luật chỉ hạn chế quyền ly hôn của người chồng trong trường hợp vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi, còn đối với người vợ không có quy định. Do đó, nếu bạn làm đơn ly hôn khi đang mang thai thì Tòa án vẫn sẽ thụ lý và giải quyết yêu cầu ly hôn của bạn.
—- Xem thêm: Ly hôn đơn phương —-
Thứ hai, về quyền nuôi con sau ly hôn:
Điều 81 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định như sau:
“1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.
2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.”
Đối chiếu với khoản 3 quy định trên, về mặt nguyên tắc, con dưới 36 tháng tuổi sẽ được giao cho mẹ trực tiếp nuôi dưỡng. Tuy nhiên, bạn cũng cần chứng minh được bạn có đủ các điều kiện tốt nhất để trực tiếp trông nom, chăm sóc nuôi dưỡng, giáo dục con như điều kiện về vật chất (ăn ở, sinh hoạt, học tập…), yếu tố tinh thần (có thời gian chăm sóc, giáo dục con…). Theo đó, bạn có thể giành được quyền nuôi con sau ly hôn.
Trường hợp nếu bạn không đáp ứng đủ những điều kiện trên, việc xem xét nuôi con sẽ được Tòa án xét xử và ra quyết định giao con cho bên đáp ứng điều kiện tốt nhất về vật chất và tinh thần phù hợp với lợi ích của con.
Bên cạnh đó, sau ly hôn, cha và mẹ vẫn phải có nghĩa vụ với con cái, cụ thể: Người không trực tiếp nuôi dưỡng con có nghĩa vụ phải cấp dưỡng cho việc chăm sóc con chưa thành niên. Pháp luật không quy định cụ thể mức cấp dưỡng là bao nhiêu mà phải căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng, nhu cầu thiết yếu của người được cấp dưỡng và đương nhiên những chi phí này là chi phí hợp lý.