Tình huống: Chào luật sư, tôi có câu hỏi cần Luật sư tư vấn như sau: Tôi có một mảnh đất đã được cấp Sổ đỏ. Sau này, mới xây thêm nhà ở trên đó. Nay gia đình tôi chuẩn bị sang Mỹ định cư nên có ý định bán cả nhà và đất. Tôi lên hỏi thủ tục thì được trả lời rằng phải đổi từ Sổ đỏ sang Sổ hồng mới làm hồ sơ chuyển nhượng được. Vậy việc đổi từ Sổ đỏ sang Sổ hồng có bắt buộc không? Tôi xin cảm ơn.
Trả lời: Cảm ơn câu hỏi của bạn đã gửi đến Luật Phúc Cầu, chúng tôi xin được tư vấn như sau:
Cơ sở pháp lý:
- Luật Đất đai năm 2013;
- Nghị định 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ hướng dẫn về Luật Đất đai;
Thứ nhất, cần phân biệt Sổ đỏ, Sổ Hồng và Sổ Hồng mới
Sổ Đỏ, Sổ Hồng là cách gọi phổ biến của người dân dùng để chỉ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền dựa trên màu sắc của loại giấy tờ này và theo mốc thời gian ngày 10/12/2009 (ngày mà Nghị định 88/2009/NĐ-CP về cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất có hiệu lực).
Theo đó, tên chính xác của loại chứng thư pháp lý này là:
– Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (bìa màu đỏ, được cấp theo quy định của Bộ tài nguyên và Môi trường, thường dễ nhìn thấy đối với trường hợp được cấp vào những năm 90 cho hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp, cấp trước ngày 10/12/2009);
– Hoặc Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở (bìa màu hồng, loại giấy tờ này được cấp theo quy định của Bộ Xây dựng, thường hay được nhìn thấy vào những năm 2000, cho người sử dụng đất ở khu vực đô thị hoặc khu chung cư, hay còn có tên là sổ dòng kẻ, cấp trước ngày 10/12/2009);
– Hoặc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (màu hồng cánh sen, được cấp theo quy định của Bộ Tài nguyên và Môi trường, được sử dụng thống nhất để cấp cho người sử dụng đất, người sở hữu tài sản trên đất). Đây là mẫu được sử dụng từ 10/12/2009 đến nay.
Như vậy, Sổ đỏ, Sổ Hồng là cách gọi thông thường của chứng thư pháp lý mà Nhà nước cấp cho người sử dụng đất, người sở hữu nhà ở và đều có giá trị pháp lý như nhau.
Thứ hai, về vấn đề chuyển Sổ đỏ sang Sổ Hồng có bắt buộc khi mua bán nhà đất:
Theo khoản 2 Điều 97 Luật Đất đai 2013 quy định:
“Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng đã được cấp theo quy định của pháp luật về đất đai, pháp luật về nhà ở, pháp luật về xây dựng trước ngày 10.12.2009 vẫn có giá trị pháp lý và không phải đổi sang giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất;
Trường hợp người đã được cấp giấy chứng nhận trước ngày 10/12/2009 có nhu cầu cấp đổi thì được đổi sang giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của Luật này.”
Cùng với đó, theo Điểm a Khoản 1 Điều 76 Nghị định 43/2014/NĐ-CP thì nếu người dân có nhu cầu cấp đổi sổ đỏ, sổ hồng sẽ được cấp đổi.
“Điều 76. Cấp đổi Giấy chứng nhận, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng
1. Việc cấp đổi Giấy chứng nhận, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng đã cấp được thực hiện trong các trường hợp sau:
a) Người sử dụng đất có nhu cầu đổi Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng hoặc các loại Giấy chứng nhận đã cấp trước ngày 10 tháng 12 năm 2009 sang loại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất;”
Như vậy, Luật Đất đai không bắt buộc người dân đổi từ Sổ đỏ sang Sổ hồng mới. Việc cấp đổi này được thực hiện nếu như người dân có nhu cầu đổi theo quy định nêu trên.
Tuy nhiên, điều này chỉ có thể áp dụng đối với trường hợp chủ sở hữu thực hiện các quyền sử dụng, xây dựng hoặc tháo lắp… trong phạm vi nhà đất của mình. Còn trên thực tế, các giao dịch mua bán cả nhà và đất nếu chỉ có Sổ Đỏ thì Văn phòng công chứng và Văn phòng đăng ký đất đai sẽ trả hồ sơ và yêu cầu chuyển sang Sổ Hồng. Sở dĩ như vậy là do trong hợp đồng mua bán cũng thể hiện rõ việc mua bán cả nhà và đất, nếu hiểu trên Sổ đỏ chỉ thể hiện quyền sử dụng đất thì khi mua bán cũng chỉ chuyển nhượng mỗi quyền sử dụng đất, còn nhà ở thì vẫn chưa được thể hiện trên Sổ đỏ.
Do đó, để tránh rủi ro có thể xảy ra trong tương lai, nhất là khi cả gia đình đã có ý định định cư ở nước ngoài thì bạn có thể thực hiện việc cấp đổi Sổ đỏ sang Sổ hồng xong rồi mới chuyển nhượng nhà và đất nhằm đảm bảo về mặt giấy tờ rõ ràng khi mua bán.
Trường hợp trong bản tư vấn có điều gì gây nhầm lẫn, chưa rõ ràng hoặc thông tin nêu trong bản tư vấn khiến quý khách chưa hiểu hết vấn đề, rất mong nhận được phản ánh của quý khách tới địa chỉ pclawfirm.vn@gmail.com hoặc tổng đài tư vấn trực tuyến 0236.777.3979 Chúng tôi sẵn sàng giải đáp.
Trân trọng./.